05 lipca 2024

Rwa kulszowa — objawy, przyczyny, ćwiczenia

Rwie kulszowej towarzyszy przeszywający ból. Pacjenci skarżą się również na mrowienie. Z artykułu dowiesz się, czym jest rwa kulszowa, jakie są jej przyczyny i objawy oraz ćwiczenia pomocne w rwie kulszowej.

Spis treści

Czym jest rwa kulszowa?
Ucisk na nerw kulszowy - objawy
Objawy rwy kulszowej

Ból udzielony w rwie kulszowej
Czym wyróżnia się nerw kulszowy?

Przyczyny rwy kulszowej
Domowa fizjoterapia w rwie kulszowej

Ćwiczenia w rwie kulszowej - książki i źródła

Co to jest rwa kulszowa?

Rwa kulszowa, inaczej korzonki, jest chorobą neurologiczną i należy do tzw. zespołów korzeniowych.

Jest związaną z dyskopatią, np. uwypukleniem lub wypadnięciem dysku w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Konsekwencją tego stanu jest ucisk na nerw rdzeniowy, którym w przypadku korzonków jest nerw kulszowy.

Dyskopatii, czyli bezpośredniej przyczynie ucisku na nerw kulszowy towarzyszą dwa etapy. Są to:

protruzja - to uwypuklenie pierścienia włóknistego (warstwa zewnętrzna) dysku poza jego normalne granice;
przepuklina dysku międzykręgowego - to wypadnięcie dysku poza obszar pierścienia włóknistego; wewnętrzna część dysku może zostać wepchnięta do światła kanału kręgowego - jest to silniejszy ucisk niż w przypadku protuzji.

Wypadającej wewnętrznej części dysku, czyli przepuklinie jądra miażdżystego dysku towarzyszy silny, mocny ból i drętwienie, a także osłabienie kończyny po stronie wypadającego dysku.

Na występowanie rwy kulszowej ma również wpływ zwężenie średnicy otworu międzykręgowego na skutek protruzji lub ekstruzji jądra miażdżystego.

Warto pamiętać również, że początek w rwie jest nagły, niespodziewany, a przebieg stosunkowo krótki z fazą narastania i ustępowania dolegliwości.

Co powoduje ucisk nerwu kulszowego?

Ucisk nerwu kulszowego powoduje szereg objawów, takich jak:

osłabienie czucia w kończynach,
mrowienie wzdłuż nerwu.

Pacjentowi z rwą kulszową może towarzyszyć trudność w mikcji (oddawaniu moczu) i defekacji (oddawaniu stolca). Jest to związane z neurogenną dysfunkcją zwieraczy i/lub wypieraczy (w przypadku oddawania moczu) pęcherza moczowego.

Jakie są objawy rwy kulszowej?

Jednym z objawów, który występuje w rwie kulszowej, jest ból (niektórzy autorzy określają go jako ból korzeniowy lub neuropatyczny). Może on promieniować przez całą kończynę dolną (nogę) aż do stopy. Może dochodzić również do niedoczulicy segmentarnej, braku czucia, wystąpienia cierpnięcia nogi, mrowienia, braku lub osłabienia odruchów ścięgnistych.

Początek bólu w rwie kulszowej może być nagły lub narasta powoli. Jego nasilenie jest zależne od pozycji ciała. Dolegliwości bólowe skupiają się w części lędźwiowo-krzyżowej. Oprócz tego to ból unieruchamiający, najczęściej jednostronny (podobnie jak sama rwa - rzadko dotyczy dwóch stron ciała jednocześnie).

>> Przeczytaj również: Czym są nerwobóle? Objawy i przyczyny nerwobóli, sposoby leczenia

Ból udzielony w rwie kulszowej

Część osób może dziwić się, że ucisk nerwu kulszowego może wywołać ból całej kończyny. To tzw. ból udzielony, który jest efektem aferentnego bodźca bólowego, który wywodzi się ze struktury kręgosłupa o wspólnym unerwieniu innych okolic ciała, np. nogi, ręki. Dlatego podrażnienie zakończeń nerwowych w okolicy stawu międzykręgowego może wywołać u pacjenta bóle okolicy kończyny unerwionej z tego samego segmentu.

Czym szczególnym wyróżnia się nerw kulszowy?

To nerw mieszany. Oznacza to, że zaopatruje ruchowo tylną grupę mięśni uda, a także ruchowo i czuciowo całe podudzie i stopę. Z tego powodu ucisk tego nerwu przynosi pacjentowi ból, a także osłabienie kończyny wraz z parestezjami, np. mrowieniem.

Jakie są przyczyny rwy kulszowej?

Wystąpienie rwy kulszowej jest związane z kilkoma możliwymi patologiami. Są to:

zwyrodnienia stawów międzykręgowych,
osteoporoza,
słaby gorset mięśniowy kręgosłupa,
urazy kręgosłupa w przeszłości,
obecność skrzywienia kręgosłupa,
inne wady kręgosłupa.

W wystąpieniu rwy kulszowej istotne znaczenie ma również predyspozycja genetyczna i zaburzenia metaboliczne (prowadzące do zwyrodnienia dysków międzykręgowych).

Na czym polega domowa fizjoterapia w rwie kulszowej?

Warto na samym początku podkreślić, że w przypadku wystąpienia ostrego bólu, czyli ataku rwy kulszowej nie należy ćwiczyć, a zająć pozycję, które odciąża kręgosłup i minimalizuje ból. W czasie trwania bólu można wesprzeć się kilkoma akcesoriami, np. termoforem, lampą na podczerwień, matą terapeutyczną z kolcami do akupresury, urządzenie generujące prądy TENS.

Do ćwiczeń można podejść po ustąpieniu ataku rwy.

Ćwiczenia w rwie kulszowej - książki i źródła

W ramach domowej fizjoterapii wykonuje się specjalne ćwiczenia. Szczegółowo zostały opisane w książce "Rwa kulszowa. Skuteczna pomoc w nagłych przypadkach" autorska dr Andrzeja Kondratiuka. Oczywiście ich wykonywanie powinno zostać poprzedzone konsultacją z lekarzem prowadzącym.

W powyższej książce został opisany różne ćwiczenia, których celem jest m.in.:

rozluźnienie mięśni przykręgosłupowych;
rozciągnięcie kręgosłupa (trakcja) w wybranych odcinkach, np. lędźwiowym;
rozciąganie różnych grup mięśni, które zaopatruje nerw kulszowy (mięśnie wewnętrzne uda, pośladkowe, miednicy, tylnej grupy kończyny dolnej).

Oprócz tego stosuje się pozycje, które mają na celu odciążyć kręgosłup, a także uwolnić korzenie rdzeniowe.

Na uwagę zasługuje również dr Andrzej Kroszczyński - znany w Internecie, jako lekarz od kręgosłupa. Na swojej stronie szeroko rozpisuje się nt. rwy kulszowej. W mojej opinii daje mnóstwo wskazówek - co i jak ćwiczyć (bieganie, spacery, pływanie, ćwiczenia siłowe) przy rwie kulszowej.

PS. Spodobał Ci się mój artykuł? Jeśli tak, to rzuć groszem na dalsze wsparcie działalności blogowej!

Zajrzyj na: